Шираздагы кербен сарайлар, соода кербени дүркүрөп өскөн доордон калган мурас

Шираз - 2500 жылдан ашуунтарыхы бар, ажайып тарыхый мурастарга бай, байыркы шаар. Бирок бул тарыхый мурастардын арасында бул шаардын кербен сарайлары башка имараттарга жана кооз жерлерге караганда белгисиз бойдон калууда.

Бүткүл Иранда өзгөчө маанилүү шаарларда же соода кербендер жүргөн жолдордо жайгашкан шаарларда курулган кербен сарайлар көп. Көбүнчө бул кербен сарайлар тик бурчтуу формада, чоң дарбазалуу салынып, ортоңку короо ошол эле формадагы бөлмөлөр менен курчалган. Көптөгөн кербен сарайларда, кербендердин жолун улантууга жардам бере турган от жагуу же көрүү үчүн колдонулган мунараларды көрүүгө болот.

Ширазда көптөгөн кербен сарайлар курулган, алардын ичинен бир нече кербен сарайлар көрүнүктүү имараттар катары каралышы мүмкүн:

 

Сары тал кербен сарай

 

Бул кербен сарай Шираздан 25 чакырым батыш тарапта, бул шаардан Фируз Абадга бараткан жолдо жана ушул эле аталыштагы айылга жакын жерде жайгашкан. Таш жана шыбак бул имараттын негизги курулуш материалдары болуп саналат. Сыртына жасалга катары оюлган таштар колдонулган. Бул кербен сарай төрт бурчтуу жана эки кабаттуу курулган жана Кажар дооруна (19-кылым) таандык. Жүргүнчүлөр кире бериштин оң тарабындагы тепкич аркылуу имараттын экинчи кабатына менен чатырына чыга алышкан.

Кербен сарайда жүргүнчүлөрдү жайгаштыруу үчүн курулган бөлмөлөрдөн тышкары, товарларды сактоочу кампа катары колдонулган үч бөлмө дагы бар. Кире бериштин эки капталынан эки бош рамка көрүнүп турат, ал имараттын жазуулары орнотулган жер болгон, бирок бүгүнкү күндө ал жазуулардын изи да жок.

 

Бажгах кербен сарайы

 

Бажгах кербен сарайы Шираздан Исфаханга бараткан жолдо жайгашкандыктан, Исфахандагы саякатчылардын эс алуучу жайы болгон. Бажгах менен Шираздын аралыгы болжол менен 18 километр. Кербен сарайдын кире бериши жана вестибюли жок болгонуна карабастан, баштапкы имараттын бөлүктөрү, анын ичинде бөлмөлөр, кире бериш эшиктери, куполдуу чатыры бар борбордук подъезд, кирпичтен жасалган нишалар, мамылар сакталып турат. Бул кербен сарай да Кажар доорунда курулган.

 

Ханзанян кербен сарайы

 

Шираз кербен сарайларынын ичинен эң чоңу Ханзаниан кербен сарайы. Бул имарат Шираздан 40 км алыстыкта ​​жайгашкан жана Кажар доорунда курулган. Шираз шаарында мындай чоң кербен сарайдын болушу андагы соода-сатыктын гүлдөп-өскөнүнөн жана бул шаарга көптөгөн кербендердин өткөндүгүнөн кабар берет. Кербен сарайдын чоң жыгач эшиги кербенчилер жашаган бөлмөлөр жана камералар менен курчалган кенен короого ачылат. Кербен сарайдагы бөлмөлөрдүн саны көп болгонуна карабастан, чатырга чыгуучу тепкичтердин саны, кыязы, чатыр кээде саякатчылар үчүн жай жана эс алуучу жай катары да колдонулгандыгын көрсөтүп турат.

 

Диодан кербен сарайы

 

Бул кербен сарайдын купол түрүндөгү чатырлары аны окшош имараттардан айырмалап турган. Диодан Шираздан 100 чакырым түштүк-чыгышта жана бул шаардан Керманга бараткан жолдо жайгашкан. Бул кербен сарай да төрт бурчтуу жана эки кабаттуу. Учурда имараттын үстүнкү кабаты дээрлик толугу менен талкаланган.

 

Ковар ысык булак кербен сарайы

 

Жогоруда айтылган кербен сарайга салыштырмалуу бул кербен сарай эски жана Сефевиддер дооруна (16-кылым) таандык. Бул кербен сарай Ковар деген айылга жакын жерде курулган. Бул кербен сарайдын калдыктары али турат, бирок анын көбү сакталып калган эмес.

Бул кербен сарай Шах Аббас Сафави (966-жылдан 1007-жылга чейин падышалык кылган) жолдордун коопсуздугун камсыз кылуу жана сооданы өнүктүрүү үчүн негиздеген кербен сарайлардын бири болгон көрүнөт. Шах Аббасинин кербен сарайлары бүткүл Иранга белгилүү.